کد اقتصادی چیست؟

کد اقتصادی یک کد 12 رقمی است که از سوی اداره مالیات به تمامی اشخاص حقوقی و حقیقی که فعالیت های اقتصادی انجام می‌دهند و یا به اصطلاح کسب و کاری راه اندازی کرده اند تعلق می‌گیرد. این کسب و کارها میتواند در زمینه ارائه خدمات به مردم در زمینه های مختلف ، تولید کالاهای مختلف ، معاملات تجاری و ... باشد.
بطور کلی کد اقتصادی ، کد ملی دنیای اقتصاد می‌باشد. یعنی اشخاص حقوقی و حقیقی که در حال فعالیت اقتصادی هستند را با این کد می‌شناسند و این کد معرف ماهیت آن اشخاص است.
اگر شما به عنوان فعال اقتصادی هنوز کد اقتصادی خود را دریافت نکرده اید ، باید سریع تر با تشکیل پرونده مالیاتی اقدام به دریافت آن کنید و پس از دریافت در تمامی فاکتورهای رسمی خود و همچنین قرارداد ها ، این کد اقتصادی را ذکر کنید.
نمونه کد اقتصادی 12 رقمی را میتوانید در تصویر زیر مشاهده کنید:

کد اقتصادی چه کاربردی دارد؟

کد اقتصادی یک شناسه مهم در حوزه اقتصاد و تجارت است که در موارد مختلف کاربرد دارد. علاوه بر مواردی که اشاره کردید، کد اقتصادی به عنوان یک شماره تعیین‌کننده شرکت یا واحد اقتصادی نیز شناخته می‌شود و دارای اهمیت‌های زیادی است.
تمام فعالیت‌های اقتصادی شما با استفاده از این کد اداره می‌شود. به عنوان مثال، ارتباط شما با سازمان امور مالیاتی کشور، همکاری با سایر شرکت‌ها، شرکت در مناقصه‌ها، و حتی واردات و صادرات همگی به دریافت کد مالیاتی وابسته هستند. به بعضی از مزایای این کد اقتصادی اشاره می‌شود:

قراردادهای تجاری:

تمام افراد حقیقی و حقوقی برای عقد قراردادهای تجاری موظف به ارائه کد اقتصادی هستند. بدون این کد، قراردادها فی مابین شناخته نمی‌شوند و قوانین مالیاتی همخوانی ندارند و حتی متوان گفت غیر قانونی هستند.

شرکت در مناقصه و مزایده‌ها:

برای شرکت در مناقصه‌ها و مزایده‌های دولتی، ارائه کد اقتصادی الزامی است. همکاری با ارگان‌های دولتی بدون این کد امکان‌پذیر نیست.در واقع در مناقصه ها و مزایده ها شما را با کد اقتصادی میشناسند و نه با نام کسب و کارتان.

دریافت کارت بازرگانی و انجام صادرات و واردات:

اخذ کد اقتصادی یکی از اولین مراحل برای دریافت کارت بازرگانی و ورود به عرصهٔ صادرات و واردات است. افرادی که میخواهند در زمینه صادرات و واردات کالاهای مختلف فعالیت کنند باید قبل از اقدام برای دریافت کارت بازرگانی ، با انجام مراحل مربوطه ، کد اقتصادی خود را دریافت کنند.

اظهارنامه مالیاتی و ارزش افزوده:

ارائه کد اقتصادی برای اظهارنامه‌های مالیاتی و ارزش افزوده ضروری است.در واقع اداره امور مالیاتی با توجه به کد اقتصادی مربوطه و فعالیت های اقتصادی آن شخص مالیات مربوطه را وضع میکند و اگر کد اقتصادی نباشد ممکن است دچار مشکل شود.

بیشتر بدانید: همه چیز درباره مالیات

صدور فاکتور رسمی و ثبت قراردادها و تکمیل دفاتر:

برای رسمی‌سازی فاکتورها و قراردادها، کد اقتصادی الزامی است.در اکثر فاکتور ها و قراردادها کد اقتصادی مربوطه ذکر میشود و نشان از رسمی و قانونی بودن فعالیت های اقتصادی دارد.

رسیدگی به دفاتر، فاکتورها و صورتحساب‌ها:

تمام امور مالی و مالیاتی شما تحت نظر کد اقتصادی قابل شناسایی است. بدون این کد، فعالیت‌های شما در سازمان امور مالیاتی شناسایی نخواهد شد.

افتتاح حساب بانکی برای اشخاص حقوقی:

برای ثبت درآمد و داشتن حساب بانکی، نیاز به کد اقتصادی دارید. امروزه تمامی بانک ها و موسسات اعتباری برای ایجاد یک حساب بانکی برای کسب وکار (شخصیت حقوقی)، داشتن کد اقتصادی را الزامی میدانند و بدون آن ایجاد حساب بانکی امکان پذیر نیست.

بهره‌گیری از معافیت‌های قانونی مالیاتی:

داشتن کد اقتصادی کمک می‌کند تا مشاغل از معافیت‌های مالیاتی استفاده کنند.ممکن است بر اساس قوانین مشمول برخی از معافیت های مالیاتی شوید که در صورت داشتن کد اقتصادی میتوانید از آنها بهره ببرید.

جلوگیری از مشکلات مالیاتی:

دریافت کد اقتصادی ، از بروز مشکلات مالیاتی برای اشخاص حقیقی و حقوقی جلوگیری می‌کند.

کداقتصادی نشانگر حضور شما در فضای کسب و کار ایران است و با توجه به نیازهای روزافزون، احتمالاً به زودی تمام فعالیت‌های اقتصادی به این کد وابسته خواهد شد. کد اقتصادی به شما کمک می‌کند تا به صورت دقیق و قانونی فعالیت‌های تجاری و مالی خود را با بهترین نرم افزار حسابداری انجام دهید.

کد اقتصادی برای چه افرادی ضروری است؟

پس از آشنایی با کد اقتصادی و کاربردهای آن، مهم است بدانیم که دریافت این کد برای چه افرادی ضروری است. در ادامه آنها را شرح میدهیم:
1. شرکت‌های حقوقی: همه شرکت‌های حقوقی که ثبت شده‌اند، تا دو ماه پس از ثبت و انتشار آگهی، موظف به دریافت کد اقتصادی برای شرکت خود می‌باشند.
2. مودیان مالیاتی: تمام افراد حقیقی یا حقوقی که موظف به پرداخت مالیات هستند، نیازمند دریافت کد اقتصادی می‌باشند.در واقع تمامی افرادی که مودی مالیاتی محسوب میشوند ، کد اقتصادی باید داشته باشند و در غیر این صورت جریمه های مربوطه برای آنها اعمال خواهد شد.
3. افراد فعال در حوزه تجارت: افراد اعم از حقیقی و حقوقی که در زمینه‌های توزیع کالا، ارائه خدمات، تولید، مونتاژ و یا فعالیت‌های مشابه مشغول به کار هستند، نیازمند اخذ کد اقتصادی می‌باشند.
4. صاحبان مجوزهای کسب و کار: اشخاصی که دارای مجوزهای کسب و کار شامل پروانه کسب صنفی و محل فعالیت تجاری هستند، باید کد اقتصادی را اخذ کنند. برای مثال یک نانوایی که مجوز کسب و کار و یا پروانه کسب دارد ، باید کد اقتصادی مربوطه را با تشکیل پرونده های مالیاتی و طی کردن مراحل مربوطه دریافت کند.

لازم به ذکر است که نوع فعالیت شرکت‌ها، از تولید گرفته تا خدمات و مشاوره، تأثیری در لزوم دریافت کد اقتصادی ندارد. به عنوان یک فعال اقتصادی، باید به خوبی توجه داشته باشید که عدم رعایت قوانین مالیاتی و مدیریت موضوعات حقوقی ممکن است منجر به جریمه های سنگینی شود.

چه کسانی مشمول دریافت کد اقتصادی نمی‌شوند؟

کسانی هم وجود دارند که با توجه به قوانین کشور ، ملزم به دریافت کد اقتصادی نیستند. در ادامه به معرفی آنها میپردازیم:
اشخاص حقیقی که در زمینه های فرهنگی ، ادبی و هنری فعالیت میکنند ، ملزم به دریافت کد اقتصادی نیستند. این فعالیت ها میتواند شامل بازیگری ، نقاشی ، طراحی و... باشد.
مکان هایی که در آنها مراسمات مذهبی انجام میشود ، در کشور ایران الزامی به دریافت کد اقتصادی ندارند.مانند مساجد ، کلیساها، حسینیه ها و هیئت های عزاداری که همگی در زمینه مذهبی فعالیت دارند.
اشخاصی که فعالیت پیمانکاری انجام میدهند و میزان درآمد آنها در کل یک سال کمتر از 5 میلیون تومان است ، نیازی به دریافت کد اقتصادی ندارند.

مدارک مورد نیاز برای دریافت کد اقتصادی

در نظر داشته باشید که برای دریافت کد اقتصادی، نیاز به تهیه مدارک مرتبط است تا فرآیند ثبت نام به درستی انجام شود. در ادامه به مدارک لازم برای این منظور اشاره خواهیم کرد تا قبل از شروع فرآیند، از تکمیل همه مدارک اطمینان حاصل شود و نیاز به تکرار فرایند دریافت کد اقتصادی نباشد.

دریافت دفترچه مخصوص (و تکمیل کردن آن): دفترچه مخصوص مربوط به درخواست کد اقتصادی را از واحد اطلاعات و خدمات اداره دارایی دریافت کنید و تمام بخش‌های آن را به دقت تکمیل نمایید.
دریافت فرم‌های مورد نیاز دریافت کد اقتصادی: برای دریافت فرم‌های لازم جهت اخذ کد اقتصادی، به واحد ثبت و شناسایی اداره دارایی مراجعه کنید و فرم‌های موردنیاز را درخواست نمایید.
رونوشت شناسنامه و کارت ملی همه اعضای هیئت‌مدیره
رونوشت آگهی تأسیس شرکت (2 نسخه)
آخرین تغییرات ثبتی شرکت (2 نسخه)
رونوشت اساسنامه
رونوشت اظهارنامه
رونوشت روزنامه رسمی
رونوشت پروانه و مجوز بهره‌برداری و تأسیس شرکت
رونوشت سند ملک محل فعالیت یا اجاره‌نامه تائید شده از اداره مالیات به همراه رونوشت آن
نامه تاریخ شروع فعالیت (در صورتی‌که شرکت شروع به فعالیت کرده است)
نامه عدم شروع فعالیت (در صورتی‌که فعالیت شرکت شروع نشده است)
رسید پرداخت مالیات حق تمبر به دارایی

با تهیه کامل این مدارک و تکمیل فرآیند درخواست، می‌توانید به سرعت و بدون مشکلات اقدام به دریافت کد اقتصادی خود نمایید.

آموزش گام به گام ثبت نام و دریافت کد اقتصادی

برای دریافت کد اقتصادی، نیاز است مراحل مرتبط را به دقت طی کنید تا اداره دارایی در مرکز استان یا شهرستان موردنظر، کد اقتصادی شما را صادر کند. مراحل زیر را به دقت دنبال کنید:
1. در ابتدا، به سایت سازمان امور مالیاتی به آدرس tax.gov.ir مراجعه کنید.

2. بر روی "ثبت نام الکترونیکی کد اقتصادی" که در قسمت راست صفحه قرار دارد، کلیک کنید.

3. وارد صفحه پیش ثبت نام کد اقتصادی شوید و اطلاعات درخواستی را وارد کنید و ثبت نمایید.

4. پس از تکمیل این مراحل، منتظر بمانید تا رمز و کد کاربری شما از سوی امور مالیاتی ارسال شود. در صورتی‌که اطلاعات نظیر آدرس یا کد پستی را اشتباه وارد کرده باشید، امکان ارسال این اطلاعات به شما وجود ندارد.

5. در صورت بروز مشکل در مراحل قبلی، مراحل 1 و 2 را مجدداً تکرار کنید و به مرحله 7 بروید.

6. گزینه "ثبت نام کد اقتصادی" را انتخاب کرده و اطلاعات خواسته‌شده را طبق اسناد و مدارک ثبتی تکمیل کنید و در پایان آن را ذخیره نمایید.

درصورت انجام دقیق مراحل و عدم وقوع مشکل در مراحل قبلی، کد اقتصادی برای شما صادر خواهد شد و پس از مدتی به شما اعلام می‌شود.

دریافت کد اقتصادی با شناسه ملی(استعلام کد اقتصادی)

شناسه ملی، یک کد مشابه کد اقتصادی است که توسط اداره ثبت شرکت‌ها برای اشخاص حقوقی صادر می‌شود. این کد تنها به اشخاص حقوقی تعلق دارد و پس از ثبت شرکت، به این اشخاص ارائه می‌شود.
روش دریافت کد اقتصادی از طریق شناسه ملی با داشتن شناسه یک شرکت امکان پذیر است. در ادامه مراحل دریافت کد اقتصادی با شناسه ملی و نحوه استعلام کد اقتصادی را بیان میکنیم:
1. دریافت کد اقتصادی از طریق شناسه ملی:
در ابتدا، باید کد اقتصادی شرکت مورد نظر را به دست آورید. این کار با استفاده از سامانه ثبت اسناد کشور انجام می‌شود. برای این منظور، به وبسایت سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، که زیر نظر قوه قضائیه فعالیت می‌کند، مراجعه کرده و شماره ثبت، نام کامل و نوع شرکت را وارد کرده و فرم مربوطه را پر کنید.
2. تکمیل اطلاعات شرکت:
پس از تکمیل اطلاعات هویت حقوقی شامل نام شرکت، شماره ثبت، شناسه ملی و سایر اطلاعات، می‌توانید به اطلاعات آن شرکت، از جمله کد اقتصادی، دست یابید.
3. اعتبارسنجی کد اقتصادی:
حالا می‌توانید به اعتبارسنجی کد اقتصادی آن شرکت بپردازید. برای این کار، اطلاعات به دست آمده را در سامانه عملیات الکترونیک مالیات بر ارزش افزوده وارد کنید تا تاییدیه کد اقتصادی آن را دریافت کنید.

دریافت سریع کد اقتصادی

با توجه به مراحلی که برای دریافت کد اقتصادی مشخص شده است ، امروزه اگر فردی بخواهد خودش این مراحل را طی بکند ممکن است بیشتر از 15 روز طول بکشد. اما اگر این کار را به متخصصین و وکیل های خبره در این زمینه واگذار کنید ، ممکن است کمتر از 10 روز با توجه به شرایط ممکن زمان بر باشد. اگر همه چیز مهیا باشد وکیل میتواند در بین 4 الی 6 روز کاری کد اقتصادی را برای شما از اداره مربوطه دریافت کند. بنابراین اگر عجله ای برای دریافت کد اقتصادی دارید ، میتوانید امور مربوطه را طبق یک قرارداد به وکیل باتجربه در این زمینه واگذار کنید.

تخلفات کد اقتصادی

امروزه با توجه به مراحل و مدارکی که برای دریافت کد اقتصادی توسط سازمان مربوطه مشخص شده است، افراد زیادی دست به تخلف در این زمینه میزنند. تخلفات کد اقتصادی به طور کلی می‌تواند در روند فعالیت‌های مالیاتی شما اخلال ایجاد کند. انجام این موارد نیازمند دقت و تمرکز بالایی است؛ زیرا حتی عدم آشنایی با جزئیات و نام حساب‌ها در حسابداری و گزارش فعالیت های مالی مختلف در امور مالیاتی ممکن است برای آینده شرکت مشکل ساز شود. تخلفاتی که ممکن است توسط یک شخص رخ دهد، شامل موارد زیر می‌شود:
1. استفاده شخص از کد اقتصادی سایرین:
شخصی که از کد اقتصادی مربوط به شخص دیگری استفاده می‌کند.برای مثال یک فردی می‌خواهد برای واردات اقدام کند ولی کد اقتصادی ندارد بنابراین از کد اقتصادی یک آشنا یا دوست استفاده میکند که خلاف قانون است و در صورت ثابت شدن این تخلف ، جریمه های سنگینی برای آن شخص خاطی و شخص دارای کد اقتصادی اعمال میشود.
2. استفاده سایر افراد از کد اقتصادی شما:
دیگر افرادی که از کد اقتصادی شما بدون اجازه شما استفاده می‌کنند. ممکن است افرادی در فاکتورها و قرارداد های خود کد اقتصادی یک سازمان دیگر را درج کنند که این کار خلاف قانون محسوب میشود و پیگرد قانونی دارد.
3. جعل، تقلب، تبانی و هرگونه سوءاستفاده از کد اقتصادی:
فعالیت‌های تقلبی یا نقض قوانین با استفاده از کد اقتصادی یکی دیگر از موارد تخلف مربوط به کد اقتصادی است.
4. دریافت وجه بیشتر از ارزش اصلی کالا برای پوشش دادن درج شماره اقتصادی:
دریافت وجه بیشتر از ارزش واقعی کالا به منظور مخفی کردن یا پوشش دادن درج شماره اقتصادی یکی دیگر از تخلفات رایج بین شرکت های تولیدی و خدماتی است که جریمه های سنگینی در صورت اثبات در پی خواهد داشت.
5. عدم ارائه کد اقتصادی در معاملات:
عدم ارائه کد اقتصادی در معاملات تجاری که باید به صورت قانونی این اطلاعات اعلام شود. ممکن است شرکت هایی برای معاملات تجاری انجام شده با سازمان های دیگر و حتی اشخاص حقیقی ، کد اقتصادی خود را مخفی کنند و در فاکتور ها و قرارداد های آنها این کد درج نشود که این کار خلاف قانون کشور است.

نحوه ابطال کد اقتصادی

ممکن است با توجه به شرایط مختلف برخی از افراد تصمیم به ابطال کد اقتصادی بگیرند و یا گاهی از سوی سازمان قضایی مربوطه کد اقتصادی آنها ابطال شود. در ادامه این مطلب تمامی موارد منجر به ابطال کد اقتصادی را توضیح میدهیم:
1. صدور حکم ابطال توسط اداره قضائی مربوطه:
یکی از دلایل ابطال کد اقتصادی، صدور حکم توسط مراجع قضائی است. اگر شخص دارنده کد اقتصادی به جرم‌هایی مانند کلاهبرداری یا خیانت در امانت متهم شود و مراجع قضائی حکم ابطال را صادر کنند، کد اقتصادی او باطل می‌شود.
2. فوت شخص حقیقی:
در صورت فوت فرد حقیقی دارنده کد اقتصادی، این کد به دستور سازمان امور مالی و مالیاتی ابطال می‌شود تا جلوی سوءاستفاده از آن گرفته شود. در صورتیکه میخواهید پس از فوت شخص مربوطه کد اقتصادی ابطال نشود ، به سازمان مربوطه مراجعه کنید و مراحل مالکیت کد اقتصادی را انجام دهید.
3. تمام شدن فعالیت اقتصادی شرکت:
اگر زمانی شخص حقیقی یا حقوقی بصورت مکتوب به سازمان مربوطه اعلام کند که دیگر فعالیت اقتصادی انجام نمیدهد ، کد اقتصادی آن باطل میشود و دیگر هیچ اعتباری ندارد.
4. انحلال شرکت:
در صورت انحلال یک شرکت ، اتمام هویت حقوقی آن و اعلام این موضوع توسط شخص حقوقی، کد اقتصادی آن شرکت باطل می‌شود.
مراقب باشید که این اقدامات تماما بر اساس قوانین مربوطه انجام می‌شود و هر فرآیندی به دقت و با رعایت قوانین اجرا می‌شود.

سخن آخر

اکنون به پایان این مطلب رسیدیم و متوجه این موضوع شده اید که کد اقتصادی ، به نوعی کد ملی و هویت هر کسب و کاری میباشد و برای جلوگیری از تخلفات و در امان ماندن از جریمه های سنگین اداره مالیات ، اخذ کد اقتصادی بسیار مهم است.
در صورتی که کد اقتصادی ندارید ولی فعالیت اقتصادی انجام میدهید سریعا برای دریافت کد اقتصادی اقدام کنید تا بتوانید طبق قوانین کشور فعالیت خودتان را ادامه دهید.
حتما در حین فعالیت حواستان به تخلفات مربوطه باشد و تا حد امکان سعی کنید فعالیت های خود را طوری انجام دهید که هرگز دچار این موضوعات نشوید. پیشنهاد میشود برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص کد اقتصادی حتما از مشاورین و وکلای مربوطه کمک بگیرید.