نحوه محاسبه لیست بیمه و مالیات اتباع خارجی

مهاجرت و جابجایی نیروی کار بین کشورها امری رایج است، آگاهی از قوانین و مقررات مربوط به اشتغال اتباع خارجی برای کارفرمایان و کارگران اهمیت ویژه‌ای دارد. یکی از مهم‌ترین جنبه‌های این موضوع، نحوه محاسبه لیست بیمه و مالیات اتباع خارجی است که تفاوت‌هایی با شهروندان داخلی دارد.

در این مقاله، قصد داریم به بررسی دقیق و جامع نحوه محاسبه لیست بیمه و مالیات اتباع خارجی در ایران بپردازیم. این اطلاعات نه تنها برای کارفرمایانی که قصد استخدام نیروی کار خارجی دارند مفید است، بلکه برای خود اتباع خارجی نیز که مایل به آگاهی از حقوق و تعهدات خود هستند، ارزشمند خواهد بود.

در ادامه، به بررسی جزئیات محاسبه حق بیمه تامین اجتماعی، مالیات بر درآمد، و سایر کسورات قانونی مربوط به اتباع خارجی خواهیم پرداخت. همچنین، تفاوت‌های موجود با شهروندان داخلی را مورد بحث قرار داده و نکات مهمی که کارفرمایان و کارگران خارجی باید به آن توجه کنند را بیان خواهیم کرد.

بیمه اتباع خارجی

بیمه اتباع خارجی شامل دو نوع اصلی است: بیمه تأمین اجتماعی و بیمه سلامت. بیمه تأمین اجتماعی برای اتباع خارجی مقیم ایران، پوشش‌هایی مانند مستمری بازنشستگی، ازکارافتادگی و بازماندگان را فراهم می‌کند. حق بیمه این نوع بیمه ۲۷ درصد از دستمزد کارگر است.

بیمه سلامت نیز یک برنامه درمانی ملی است که خدماتی نظیر بستری در بیمارستان‌های دولتی، ویزیت پزشک و خدمات پاراکلینیکی را به اتباع خارجی ارائه می‌دهد. برای ثبت‌نام در این بیمه، افراد باید دارای کارت آمایش و شناسه فراگیر باشند.

نحوه محاسبه بیمه اتباع خارجی چگونه است؟

نحوه محاسبه بیمه اتباع خارجی به شرح زیر است:

• درصد حق بیمه

درصد حق بیمه تأمین اجتماعی برای اتباع خارجی ۳۰ درصد از دستمزد و حقوق کارگر است که شامل:

۲۰ درصد سهم کارفرما

۷ درصد سهم کارگر

۳ درصد سهم دولت

البته در عمل، حق بیمه اتباع خارجی ۲۷ درصد محاسبه می‌شود، زیرا ۳ درصد بیمه بیکاری به آنها تعلق نمی‌گیرد.

• انواع بیمه و نرخ‌های متفاوت

برای مشاغل آزاد و زنان خانه‌دار، نرخ‌های متفاوتی وجود دارد:

بازنشستگی و فوت بعد از بازنشستگی: ۱۲ درصد

بازنشستگی و فوت قبل و بعد از بازنشستگی: ۱۴ درصد

بازنشستگی، فوت قبل و بعد از بازنشستگی و ازکارافتادگی: ۱۸ درصد

• بیمه اختیاری

اتباع خارجی با شرایط خاص می‌توانند بیمه اختیاری شوند. نرخ حق بیمه اختیاری ۲۷ درصد دستمزد تعیین‌شده است و بین ۱.۲ برابر حداقل و حداکثر دستمزد مصوب شورای عالی کار محاسبه می‌شود.

• مبنای محاسبه

برای افراد فاقد سابقه یا با سابقه کمتر از ۳۶۰ روز: بین حداقل و حداکثر دستمزد مصوب شورای عالی کار

برای افراد با سابقه بیش از ۳۶۰ روز: میانگین دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه آخرین ۳۶۰ روز

این محاسبات برای اتباع خارجی مشابه شهروندان ایرانی است، با این تفاوت که بیمه بیکاری به آنها تعلق نمی‌گیرد.
 

درصد حق بیمه اتباع خارجی چقدر است؟

درصد حق بیمه تأمین اجتماعی برای اتباع خارجی به شرح زیر است:

• ۲۰ درصد سهم کارفرما

• ۷ درصد سهم کارگر

• ۳ درصد سهم دولت

در مجموع، حق بیمه اتباع خارجی ۳۰ درصد از دستمزد و حقوق کارگر محاسبه می‌شود.

البته در عمل، حق بیمه اتباع خارجی ۲۷ درصد محاسبه می‌شود، زیرا ۳ درصد بیمه بیکاری به آنها تعلق نمی‌گیرد.

برای مشاغل آزاد و زنان خانه‌دار، نرخ‌های متفاوتی وجود دارد:

• بازنشستگی و فوت بعد از بازنشستگی: ۱۲ درصد

• بازنشستگی و فوت قبل و بعد از بازنشستگی: ۱۴ درصد

• بازنشستگی، فوت قبل و بعد از بازنشستگی و ازکارافتادگی: ۱۸ درصد

همچنین، اتباع خارجی با شرایط خاص می‌توانند بیمه اختیاری شوند. نرخ حق بیمه اختیاری ۲۷ درصد دستمزد تعیین‌شده است و بین ۱.۲ برابر حداقل و حداکثر دستمزد مصوب شورای عالی کار محاسبه می‌شود.

شرایط بیمه تامین اجتماعی اتباع خارجی

شرایط بیمه تأمین اجتماعی برای اتباع خارجی به شرح زیر است:

• شرایط ثبت‌نام

داشتن شماره گذرنامه و شناسه فراگیر

ثبت‌نام در سازمان تأمین اجتماعی و دریافت شماره تأمین اجتماعی (SNN)

• انواع بیمه و نرخ‌ها

بیمه اجباری: ۲۷ درصد از دستمزد (۲۰ درصد سهم کارفرما، ۷ درصد سهم کارگر)

بیمه مشاغل آزاد و زنان خانه‌دار:

بازنشستگی و فوت بعد از بازنشستگی: ۱۲ درصد

بازنشستگی و فوت قبل و بعد از بازنشستگی: ۱۴ درصد

بازنشستگی، فوت و ازکارافتادگی: ۱۸ درصد

بیمه اختیاری: ۲۷ درصد دستمزد تعیین‌شده

• پوشش‌های بیمه‌ای

مستمری بازنشستگی

مستمری بازماندگان

مستمری ازکارافتادگی

حمایت در برابر حوادث و بیماری‌ها

پرداخت غرامت دستمزد ایام بیماری و بارداری

کمک هزینه‌های مختلف (کفن و دفن، ازدواج، وسایل کمک پزشکی)

• شرایط بازنشستگی

۳۵ سال سابقه پرداخت حق بیمه بدون شرط سنی

زنان: ۴۲ سال سن و ۲۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه

مردان: ۶۰ سال سن و ۱۰ سال سابقه، یا ۵۰ سال سن و ۳۰ سال سابقه

لازم به ذکر است که اتباع خارجی مشمول بیمه بیکاری نمی‌شوند و این ۳ درصد از حق بیمه آن‌ها کسر می‌شود.

مدارک لازم جهت ثبت نام بیمه تامین اجتماعی اتباع خارجی

برای ثبت‌نام در بیمه تامین اجتماعی، اتباع خارجی به مدارک زیر نیاز دارند:

• شماره گذرنامه معتبر

• شناسه فراگیر

• کارت اقامت معتبر

• پروانه کار (برای صاحبان مشاغل آزاد)

• پس از ارائه این مدارک، اتباع خارجی می‌توانند در سازمان تأمین اجتماعی ثبت‌نام کرده و شماره اختصاصی تامین اجتماعی دریافت کنند.

• برای زنان خانه‌دار اتباع خارجی نیز، داشتن کارت اقامت و گذرنامه معتبر برای بهره‌مندی از پوشش بیمه تامین اجتماعی کافی است.

لازم به ذکر است که کارفرمایانی که از اتباع خارجی به عنوان نیروی کار استفاده می‌کنند، هنگام ارسال لیست بیمه باید مدارک مهاجرتی و پروانه کار اتباع را نیز ارائه دهند.

پوشش های بیمه اتباع خارجی کدامند؟

پوشش‌های بیمه اتباع خارجی شامل دو بخش حمایت‌های بلندمدت و کوتاه‌مدت است:

حمایت‌های بلندمدت

• پرداخت مستمری بازنشستگی

• پرداخت مستمری بازماندگان (مستمری فوت)

• پرداخت مستمری ازکارافتادگی کلی غیر ناشی از کار

• پرداخت مستمری ازکارافتادگی کلی و جزئی ناشی از کار

حمایت‌های کوتاه‌مدت

• حمایت در برابر حوادث و بیماری‌ها (دفترچه درمانی)

• پرداخت غرامت دستمزد ایام بیماری

• پرداخت غرامت دستمزد ایام بارداری

• پرداخت غرامت نقص عضو

• پرداخت کمک‌هزینه کفن و دفن

• پرداخت کمک‌هزینه ازدواج

• پرداخت هزینه وسایل کمک پزشکی

لازم به ذکر است که بیمه‌شدگان اتباع خارجی همانند بیمه‌شدگان ایرانی از تمامی تعهدات و حمایت‌های سازمان تأمین اجتماعی به جز بیمه بیکاری برخوردار هستند.
 

شماره اختصاصی تامین اجتماعی

شماره اختصاصی تأمین اجتماعی (SNN) برای اتباع خارجی به شرح زیر صادر می‌شود:

این شماره در زمان ثبت‌نام بیمه تأمین اجتماعی برای تمام اتباع خارجی صادر می‌شود.

تخصیص SNN به اتباع خارجی مقیم در ایران بر اساس موارد زیر انجام می‌شود:

شماره اختصاصی کارت اقامت

شماره پروانه کار

شماره گذرنامه

شناسه فراگیر درج شده در گذرنامه

برای دریافت این شماره، اتباع خارجی باید شماره گذرنامه و شناسه فراگیر داشته باشند.

با داشتن این اطلاعات، اتباع خارجی می‌توانند در سازمان تأمین اجتماعی ثبت‌نام کرده و شماره تامین اجتماعی (SNN) دریافت کنند.

این شماره برای ثبت و پیگیری سوابق بیمه‌ای اتباع خارجی در سیستم تامین اجتماعی استفاده می‌شود.

کارفرمایان باید هنگام ارسال لیست بیمه اتباع خارجی، از این شماره اختصاصی استفاده کنند.

شماره اختصاصی تامین اجتماعی (SNN) برای اتباع خارجی، مشابه کد ملی برای شهروندان ایرانی عمل می‌کند و برای شناسایی و ردیابی سوابق بیمه‌ای آنها در سیستم تامین اجتماعی ضروری است.

نحوه ارسال لیست بیمه اتباع خارجی

نحوه ارسال لیست بیمه اتباع خارجی به شرح زیر است:

کارفرمایانی که اتباع خارجی را استخدام کرده‌اند، باید لیست بیمه آنها را همانند کارکنان ایرانی در پایان هر ماه ارسال کنند.

برای ارسال لیست بیمه اتباع خارجی، کارفرما باید از شماره اختصاصی تامین اجتماعی (SNN) آنها استفاده کند. این شماره در زمان ثبت‌نام بیمه تامین اجتماعی برای اتباع خارجی صادر می‌شود.

اتباع خارجی باید دارای مجوز اقامت از مراجع ذیصلاح یا مجوز اشتغال از اداره کل اتباع خارجه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی باشند.

کارفرمایان می‌توانند لیست بیمه را از طریق سامانه تامین اجتماعی ارسال کنند.

مهلت ارسال لیست بیمه برای کارکنان ایرانی و خارجی یکسان است و تا 30 روز پس از پایان ماه می‌باشد.

در صورت تاخیر در ارسال لیست بیمه، کارفرما مشمول جریمه نقدی خواهد شد.

برای تسهیل در ارسال لیست بیمه، کارفرمایان می‌توانند از نرم‌افزارهای حسابداری مانند سپیدار استفاده کنند که امکان ارسال لیست بیمه اتباع خارجی را نیز فراهم می‌کند.

کارفرمایان باید به مدارک قانونی اقامت و مجوز فعالیت کارکنان خارجی دسترسی داشته باشند تا در صورت نیاز ارائه دهند.

رعایت این موارد برای ارسال صحیح و به موقع لیست بیمه اتباع خارجی ضروری است و از مشکلات قانونی احتمالی جلوگیری می‌کند.

ارسال بی دردسر لیست بیمه کارکنان ایرانی و اتباع خارجی با نرم افزار حسابداری قیاس

برای ارسال راحت لیست بیمه کارکنان ایرانی و اتباع خارجی، استفاده از نرم‌افزار حسابداری قیاس می‌تواند بسیار مفید باشد. نرم افزار قیاس قابلیت‌های زیر را برای تسهیل این فرآیند ارائه می‌دهد:

• ثبت اطلاعات کامل کارکنان ایرانی و خارجی از جمله شماره بیمه و شماره اختصاصی تامین اجتماعی (SNN) اتباع خارجی

• محاسبه خودکار حق بیمه کارکنان با در نظر گرفتن درصدهای مختلف برای اتباع ایرانی و خارجی

• تهیه لیست بیمه به صورت خودکار بر اساس اطلاعات ثبت شده کارکنان

• امکان ارسال مستقیم لیست بیمه به سامانه تامین اجتماعی

• نگهداری سوابق ارسال لیست بیمه و گزارش‌گیری از آن‌ها

• هشدار برای مهلت ارسال لیست بیمه جهت جلوگیری از تاخیر و جریمه

• قابلیت ثبت و نگهداری مدارک قانونی اقامت و مجوز فعالیت کارکنان خارجی

استفاده از این نرم‌افزار می‌تواند فرآیند ارسال لیست بیمه را برای کارفرمایان ساده‌تر کرده و احتمال خطا را کاهش دهد. همچنین با توجه به قابلیت به‌روزرسانی نرم‌افزار، تغییرات قوانین مربوط به بیمه اتباع خارجی نیز به سرعت در آن اعمال می‌شود. 

برای اطلاع از قیمت نرم افزار حسابداری قیاس  و خرید با کارشناسان ما در تیم فروش تماس بگیرید.
 

جمع بندی

محاسبه و ارسال لیست بیمه و مالیات اتباع خارجی در ایران دارای ویژگی‌های خاصی است. حق بیمه تأمین اجتماعی برای این افراد ۲۷ درصد (۲۰ درصد سهم کارفرما و ۷ درصد سهم کارگر) محاسبه می‌شود، با این تفاوت که ۳ درصد بیمه بیکاری به آنها تعلق نمی‌گیرد. اتباع خارجی برای بهره‌مندی از خدمات بیمه‌ای نیاز به شماره اختصاصی تأمین اجتماعی (SNN) دارند و باید دارای مجوز اقامت یا اشتغال معتبر باشند.

کارفرمایان موظفند لیست بیمه اتباع خارجی را همانند کارکنان ایرانی در پایان هر ماه ارسال کنند. استفاده از نرم‌افزارهای حسابداری می‌تواند این فرآیند را تسهیل کند. برای مشاغل آزاد و بیمه اختیاری، نرخ‌های متفاوتی از ۱۲ تا ۱۸ درصد وجود دارد. رعایت دقیق قوانین و مقررات مربوط به اشتغال و بیمه اتباع خارجی برای جلوگیری از مشکلات قانونی ضروری است.